Propriyosepsiyon ve Aktivite
Propriyosepsiyon nedir?
Propriyosepsiyon; kaslarda, tendonlarda, eklemlerde ve diğer dokularda bulunan mekanoreseptörler tarafından algılanan ‘’pozisyon/duruş/postür farkındalığı’’ olarak ifade edilebilir. Herhangi bir istemli/istemsiz hareket sırasında meydana gelen alt ve üst ekstremitelerdeki hızlı değişimlere vücut parçalarının uyum göstermesi gereklidir. Gerekli olan vücut duruşunun oluşturulmasını veya var olan duruşunu sürdürmesini sağlar. Bu nedenle propriyosepsiyon derin duyu olarak da ifade edilir.
Diğer bir yaygın tanımda ise propriyosepsiyon; ‘’görme olmadan ekstremiteler ile gövdenin hareketlerinin ve pozisyonunun algılanması’’ şeklinde ifade edilmektedir.
Propriyosepsiyon reseptörleri vücutta eklem, ligaman, kas, tendon, kemik vb. dokularına dağılmış şekilde yer alırlar. Bu dokulardan sürekli veri toplayarak vücuttaki değişimlere karşı her an merkezi sinir sistemimizde farkındalık oluşturur.
Propriyosepsiyon’un aktiviteye etkisi nedir?
Propriyosepsiyon, vücut parçalarının mekansal konumu hakkında önemli bilgileri merkezi sinir sistemine aktarır. Propriyosepsiyon duyusundan elde edilen bilgilerin işlenmesi ile aktiviteler için gereken uygun duruş beceri ve güç kullanımının düzenlenmesi merkezi sinir sistemimiz tarafından yapılır. Bu nedenle proprioseptif sinyallerin eklem açılarını kodladığına inanılmaktadır.
Aktivitenin konforlu bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için propriyosepsiyon duyusu hayati öneme sahiptir. Propriyosepsiyon duyusunun zarar görmesi veya sağlıklı şekilde iletilememesi vücut yapıları için ciddi seviyede yaralanma riski oluşturmaktadır.
Son yıllarda önemi artan koruyucu egzersiz gibi yaklaşımların önemli bir parçası da propriyoseptif farkındalık çalışmalarıdır. Propriyoseptif farkındalık artırılarak vücudun olası asimetrik yüklenimler karşısında kendisine en uygun pozizyonu almasını sağlamaktır. Bu sayede kas iskelet sistemi başta olmak üzere tüm vücut bütünlüğünün korunması ve hayati fonksiyonların devamlılığı sağlanmış olur.
DOiT’te Propriyosepsiyon çalışmaları?
DOiT ekibi olarak güncel veriler ışığında derlediğimiz akademik çalışmalar ve klinik tecrübe birikimine sahip yetkin kadromuzla; propriyosepsiyon konusunda farkındalık oluşumu ve gelişimine yönelik hizmetler vermekteyiz. Kişinin bedensel ve gündelik/sportif aktivitesindeki ihtiyaçlarını belirleyerek kişiye özel programlar oluşturuyoruz. Bu programları multidisipliner bütünlük ilkemizle yürüterek çalışma verimliliğini ve kazanılan faydanın kalıcılığını maksimum seviyelere taşıyoruz.