MENİSKÜS 1 - MENİSKÜS NEDİR?

Halk arasında bu yapıyı ilgilendiren sorunları tanımlarken ya da aktarırken yanlış kullanım nedeniyle ‘’menisküs’’ tabiri bir diz rahatsızlığı olarak algılanmaktadır. Genel kanının aksine ‘’menisküs’’ bir rahatsızlığın ismi değil diz eklemindeki temel yapılardan birisidir. Her iki diz ekleminde de iç ve dış menisküs olarak adlandırılan iki adet yapısı mevcuttur.

Menisküsün Yapısal Özellikleri:

Menisküsler diz ekleminin iç ve dış yanlarında konumlanan yaklaşık ince (iç) kenarı 0,8-1,0 cm kalın (dış) kenarı 1,6-2,0 cm yüksekliğindeki eklem kaması şeklinde yapılardır. Üstten bakıldığında ise yarım ve 3/4 dairesel görünümdeki yatay seyirleri ile karakterizedirler.

Menisküsler kuru ağırlığının %60-%70’ini kollajen (Kollajen yoğunluğunun %90’ını Tip I kollajen oluştururken, kalan %10’unu Tip II, III, IV, V kollajen oluşturur) ve %0,6 elestan yapıları oluşturur. Vücut içinde ise %22 kollajen doku, %72 su ve %6 diğer maddelerden oluşan yapılardır. Bu yapısı sayesinde hidrofilik özellik gösteren dokular olarak kabul edilirler. Hidrofilik dokular kendi hacminin 50 katı kadar su tutabilme özelliğine sahip özel dokulardır. Yüklenim altında tuttukları suyun %20’sini ortama verebilirler.

Menisküs yapısı bu özellikleri, anatomik karakteri ve diz eklemindeki pozisyonu gereği eklemin en önemli şok emici rolünü üstlenir.

Menisküsün Biyomekanik İşlevi:

* Kaval kemiği ve uyluk kemiğinineklem yüzeylerinin birbirleri ile uyumunu sağlarlar.

* Diz ekleminden geçen vücut ağırlığının aktarılmasını sağlarlar. 150 kiloya kadar dış hattan gelen yükün tamamını dış menisküs, iç hattan gelen yükü ise iç menisküs ve eklem kıkırdağı eşit paylaşarak aktarırlar.

* Diz ekleminin tüm yapılarını göz önüne alırsak yüklenimin %35-%50’sini menisküsler aktarmaktadır. Diz kilitli (düz)iken yükün %50’si, 90 derece bükülü iken yükün %85’i menisküs yapılarından aktarılır.

* Yürüyüşte vücut ağırlığımızın yaklaşık 1,3 katı, koşuda ise 2 katına kadar yüklenime maruz kalırlar.

* Eklem kıkırdak yüzeylerini ekstra yüklenimden koruyarak yıpranmalarını önlerler.

* Diz eklem olan diz ekleminde eklem sıvısının yüzeylere dağıtılmasına yardımcı olurlar.

* Eklem içinden uzaydaki konumunun algılanmasında ve aktarılmasında rol alırlar.

* Eklemde stabilizatör bağlara destek olurlar.

Menisküs yaralanmaları ile ilgili tedavi ve rehabilitasyon sürecine dair bilgi edinmek için blog yazılarımızı takip etmeye devam edin.