AYAK, AYAK SAĞLIĞI VE AYAKKABI KONUSUNA GİRİŞ
Bizim için her ne kadar basit olsa da yeryüzünde iki ayak üzerinde dik durabilen ve yürüyebilen tek canlılardır insanlar. Bunu yapabilen tek canlı olmamızda şüphesiz ayaklarımız büyük rol oynamaktadırlar.
Ayaklarımız gündelik yaşamda sıradanlaşmış olduğu için dikkat etmediğimiz fakat mükemmel şekilde taşıyıcı ve şok emici işleviyle her adımımızı konforlu hale getiren, zeminle temas halinde olan ve hassas bir dengeyle çalışan uzvumuzdur. Bununla birlikte bizim için hayati önem taşıyan zeminden aldığı bilgileri beynimize aktaran muhteşem bir sinir ağına sahiptir
İnsan ayağı, vücudumuzdaki kemiklerin% 25'ini oluştururken, 33 eklemi ve 100'den fazla hem yapısal hem işlevsel anlamda birlikte çalışan yumuşak doku elemanlarını; bağlar, tendonlar ve kasları da içerir.
Yapılan araştırmalarda bir insanın günlük ortalama 5000 ile 10.000 adım attığı bulunmuştur. Bu hareketlilikle birlikte ayak bileği vücudumuzdaki tüm yaralanmalar içinde %15 - %25 gibi yüksek bir sakatlanma risk oranına sahiptir. Bunun yanı sıra yapısal deformiteleri/dengesizlikleri olan kişilerde yaralanma ve yatkınlıkları ve yaralanma şiddetleri normal bireylere oranla çok daha yüksektir.
Vücudumuz için çok önemli işlevleri olan ve karmaşık bir yapıya sahip olan ayaklar, aslında çok sağlam yapıdadırlar. Ancak tasarımına/görevine uygun şekilde kullanılmadığı zaman aşınma ve aşırı yüklenme ile cezalandırılan ayaklar, işlevsiz ve ağrılı hale gelebilirler.
Sık görülen ayak problemleri bölgelerine göre şöyledir;
Ön Ayak Problemleri:
- Parmak deformiteleri( Halluks valgus = Baş Parmağın içe dönmesi, Halluks varus = Baş parmağın dışa dönmesi, Çekiç parmak vb.)
- Nasırlar
- Nöromalar(Sinir sıkışmaları)
- Stres kırıkları(Yorgunluk kırıkları)
- Metatarsalji(Tarak kemiklerinde multifaktöriyel oluşan ağrılar)
- Sesamoiditler(Küçük kemik ağrıları)
Arka Ayak Problemleri:
- Topuk problemleri(Plantar Fasit = Topuk Dikeni, Bursitler
- Tarsal tünel sendromu(Talus kemiği komşuluğundaki sinirin tuzaklaması)
- Aşil Tendiniti
Ayak Tabanı Proplemleri:
- Ayak ark problemleri( Pes planus = Düz tabanlık, Pes kavus = Pençe ayak)
- Diyabetik Ayak
- Romatalojik Problemler
- Gut Rahatsızlığı
Diğer Problemler:
- Artmış Pronasyon
- Artmış Supinasyon
- Eklem Darlığı ve Rom Kısıtlılıkları
- Sert Topuk veya Parmak Ucu Basış alışkanlığı
- Ayak Bileği Kronik İnsitabilitesi
- Eklem Dizilimi Problemleri
- Travmalar Sonucu Oluşan Yaralanmalar
- Tendinopatiler
Söz konusu bu problemler için cerrahilerden önce ayak tabanına uygun özel aparatlar, egzersiz, farkındalık eğitimleri ve doğru ayakkabı seçimi etkili müdahale yaklaşımlarından bazılarıdır. Ancak uygulamanın yanı sıra, varolan problemin kökenine inmek ve sorunu çözmek için bu problemlere neden olan bozuklukları da düzeltmek gerekir.
Bu nedenle günlük yaşamda ayaklarımızdan çıkmayan ayakkabıların ayaklarımız üzerindeki negatif etkisini ortadan kaldırarak düzeltici ve koruyucu tabanlıkların kullanımı şarttır.
Bu problemleri yaşayan kişilerin veya yaşama kaygısı olan kişilerin ayak analizlerini yaptırarak kendi ayak tiplerini öğrenmeleri problemin çözümlenmesi için iyi bir ilk adım olacaktır.
Kişi bu sayede ayak tipini öğrenmenin yanı sıra ayak tipinin getireceği riskler konusunda da konunun profesyonelleri tarafından bilgilendirilmiş olur. Bir sonraki adımda ise tespit edilen problem ve kişiye özgü çözümler üretilmelidir.
Doit’te Ayak Analizi ve Tabanlık Üretimini Nasıl Yapıyoruz?
.png)
Kurumumuz, fizyoterapist Erkki Hakkala tarafından geliştirilen Finlandiya kökenli 5 Kıta’da 50’den fazla ülkeye hizmet sunan Footbalance tabanlıklarının Türkiye’de faaliyet gösteren bir temsilciliğidir. Footbalance’ı diğer tabanlıklardan farklı kılan başlıca özellikleri;
- Geliştirilmiş özel pratik analiz/ölçümleme (10’),
- Hızlı kişiye özel tabanlık üretimi (10’),
- Üst düzey konfor,
- Ekonomik ulaşılabilirlik,
- Etkili problem çözümleme kabiliyeti,
- Dayanıklı yüksek kaliteli malzeme,
- Birçok farklı ayakkabıda/-yla rahatlıkla kullanılabiliyor olmasıdır.
Tabanlık kullanmanın faydaları nelerdir?
- Ayağın doğal hareketleri destekler,
- Doğru biyomekanik duruşu kolaylaştırır,
- Koruyucudur,
- Ayak tabanı desteğiyle asimetrik yüklenimleri dengeler,
- Diz, kalça, bel ve sırtta oluşan yanlış dizilim ağrılarını azaltır.
- Sporda performansı artırır.
Vücudumuz biyomekanik açıdan dinamik bir zincir oluşumunda hareket eder. Herhangi bir parçasında olumsuzluk meydana gelirse yapıyla direkt kontakta olsun veya olmasın bu ekilenim tüm vücut elemanlarının yüklenimlerinde değişikliklere neden olur. Yüklenim değişiklikleri kısa vadede bulgu vermeyebilir. Fakat uzun vadede kalıcı sekeller oluşturabilecek deformitelere zemin hazırlarlar. Bu nedenle kişilerin ayak sağlığı tüm beden sağlığını ve konforunu doğrudan etkiler.
Ayak Sağlığınız İçin Önemli İpuçları
· Kesikler, yaralar, çizikler ve enfekte olmuş tırnaklar için hergün ayaklarınızı kontrol edin
· Ayaklarınızı yıkarken ılık suda parmaklarınızın arasını da alarak yıkayın ve yıkama sonrası kurulamayı ihmal etmeyin
· Enfeksiyonları önlemek ve cildin nemini korumak için her gün nemlendirici krem ile ayaklarınızı ovun ancak kremi parmak aralarına sürmeyin.
· Ayaklarınıza zarar verebilecek tabanı aşırı düz ayakkabılardan ya da uzun süreli topuklu ayakkabı kullanımından kaçının
· Her gün aynı ayakkabıları giymemek için ayakkabılarınızı rotasyonlu olarak kullanın
· Aşırı sıkı çoraplardan kaçının
· Özellikle tırnak batmasını önlemek için tırnaklarınızı oval yerine düz bir şekilde kesin, kenarlarını hafifçe törpüleyin
· Doğru ayakkabı ve tabanlık seçimi için fizyoterapistinize danışın :)
Kaynak;thefootcollective , footbalance